Bir popseverin Türk Sanat Müziği'ne "Yılları durduracak..!" bir bakış açısı!

"Bir Sevgi İstiyoruym!"

Türk Sanat Müziği denilince ne gelir aklınıza..? Türk Müziği... TRT'nin üç ana müzik dalından biridir Türk Halk Müziği ve Türk Hafif Müziği ile birlikte. Arabesk yasaklı müziktir bizim çocukluğumuzda. O yüzden Arabesk'i sonradan keşfettik. TRT'nin baskısından mıdır nedir bilinmez, zaten Orhan Gencebay şarkıları senfonik, Ferdi Tayfur şarkıları Pop, Gülden Karaböcek, Neşe Karaböcek, Kamuran Akkor şarkıları da pop enstrümanlı çok sesli çalışmalardır. TSM, yani Türk Sanat Müziği benim çocukluğumda, 80'lerde Çok Sesli Türk Müziği başlığı altında bizdeki Arabeskle harmanlanıp daha geniş kitlelerin müziği haline gelmiştir. Türk Sanat Müziği için bir devirdir o dönem ve bir daha hiç bir zaman ulaşamayacağı altın dönemlerini yaşamıştır. Özellikle Yıldırım Gürses besteleri Pop, Arabesk tınılarıyla bu tarzın en nitelikli çalışmalarıdır. Yıldırım Gürses müziğimizin prensidir zaten. Çünkü eşsiz, benzersiz güzellikte eserler kazandırmıştır müziğimize. Avni Anıl, Erdoğan Berker de ilk aklıma gelenler şarkıları o dönemler çok tutulan besteciler olarak. Emel Sayın tartışmasız TSM'nin en popüler ismidir de, onun tahtını ise Muazzez Abacı falan değil, sadece ve sadece Samime Sanay sarsmıştır. Samime Sanay sadece TSM'nin değil, genel anlamda müziğimizin en büyük starlarından bir olmuştur. Emel Sayın'dan sonra bu türün en star ismi odur, bir başkası bu iki ismin yanına bile yaklaşamamıştır. Yanlış anlaşılmasın da, benim hiçbir zaman tarzım olmamıştır Muazzez Abacı, Müzeyyen Senar, Sevim Tuna, Behiye Aksoy, Safiye Ayla vesaireler. Bunlar bana yokluktan sevilmişler gibime geliyor(60'ları, 70'leri demiyorum, ben çocukluğumdan 80'lerden bahsediyorum). Zaten TSM sanatçıları öyle hiçbir zaman pop sanatçıları gibi herkesin çok sevdiği sanatçılar olmamışlardır; onlar bir TRT memuru gibi TSM'ci olarak görevlerini icra etmiş gibilerdirler. Zaten günümüzde TSM'nin bitme sebebi de budur; popüler olamaması. Sadece iyi şarkı yetmiyor ne yazık ki gündem olabilmek için. Ama o dönemler, şarkılar şarkıcıların önünde gibiydi özellikle TSM'de. Milliyet Gazetesi'nin okuyucu anketiyle belirlediği yılın en sevilen 10 TSM şarkısını heyecanla beklerdik. Güzel günlerdi o günler. Zirve olamasalar da; Hülya Sözer, Yüksel Uzel, Mediha Şen, Sevim Deran, Ayşe Tunalı, Nalan Altınörs gibi şarkıcılar vardı TSM'yi diğerlerine göre daha popüler şekilde temsil eden. Ayşegül Durukan gibi TRT kökenli sanatçılar da popüler olmuştu birazcık da olsa. Bir TSM şarkısı çok tutulunca, o tarzın tüm sanatçıları söylerdi bu şarkıyı ve ilk 10'da hepsi de yer alırdı. Zeki Müren de Çok Sesli TSM dalında çok daha geniş kitlelere ulaşmış, çok daha sevilmiş, çok daha kalıcı işler yapmıştır. Şahsen klasik Alatırkacı bir Zeki Müren benim gönül telimi asla titretemezdi. Aynı şekilde Bülent Ersoy da. Dediğim gibi bu tarz aslında sadace TSM değil, Arabeskle karıştırılmış ve kalabalık ve geniş enstrüman grubuyla biraz daha pop, biraz daha senfonik hale getirilmiştir. Gerçi gerçek anlamda çok seslilikle örtüşmüyordu kalabalık bir enstrüman grubunun yorumu ama en azından sıkıcılıktan kurtarıyordu müziğimizi. Basları duyabilmek, yaylıları senfonik şekilde dinleyebilmek insanı karamsarlıktan kurtarıyordu. İnsan acısını bile ferah yaşamak ister bence biraz sağlıklı düşünürse. Ama Arabesk ve klasik tınılarda bu mümkün değildir. Müzik denilince kadın sesler hep daha popüler olduğu için kadın seslerden bahsederim müzikten söz ederken. TSM'de zaten Ahmet Özhan'dan başka kim vardı ki..? Zekai Tunca, Sami Aksu, Yıldırım Gürses... Başka..? Günümüze gelirsek... Artık TSM icra edilmiyor. Arabesk de kalmadı. Pop ve Fantezi tarzı var sadece. Hüner Coşkuner, Umut Akyürek ve Safiye Soyman'dan başka da TSM'ci çıkmadı zaten. Eee, bir starı unuttuk... Muazzez Ersoy. Emel Sayın, Samime Sanay'ın yanına Muazzez Ersoy'u da koyabiliriz, hatta onu zirvelerin zirvesine bile koyabiliriz ama gene de Emel Sayın'ı kimse geçemez bence. Ama Muazzez Ersoy'a gerçekten çok büyük başlık açmamız gerekiyor TSM'de. Çünkü tüm müzik dallarında en çok albüm satan sanatçıdır ayrıca Muazzez Ersoy. Özellikle Nostalji serisiyle inanılmazı başarmış, her tarzdan insana dinletebilmiştir kendini. Kamuran Akkor da Poptan TSM'ye geçen, oradan Arabesk ile kraliçe olan bir isimdir. Onun çok sesli TSM çalışmalarında göremedik desem yeridir. Son olarak da RockArabesk tarzında çok nefis bir kaydına şahit olduk. TSM'nin popüler olduğu 80'lerde Sezen Aksu, Nükhet Duru, Nilüfer gibi pop şarkıcılarımız da TSM çalışmaları yapmıştır hem kayıt olarak, hem de sahne olarak. Türk Sanat Müziği'nin sahnede sanatçılar assolistlik payesi verdiğini de unutmayalım. Bir gazinoda eğer assolist olmak istiyorsan, isminin en üste yazılmasını istiyorsan reyonlarda, TSM söylemek zorundasındır. Mesela assolist Hülya Koçyiğit'tir ama dinleyici Emrah'ı dnlemeye gelmiştir ve minderkeri Emrah şarkılarıyla havaya fırlatır coşkuyla! Tabi Sibel Can gibi müziğimizin en popüler isimleri de bu türle sahnelerde yer almış, bu türden bayağı ekmek yemişlerdir. Pardon Ebru Gündeş ne oluyordu? Seda Sayan falan? Size bir şey söyleyeyim mi? Bence son saydığım isimler, TSM'ci değil, Fantezi dediğimiz türdendir. Bana kalırsa Ebru Yaşar bile Arabeskçi olarak tanınsa bile, onlardan daha nitelikli TSM'cidir.

Bir çırpıda o dönem çok popüler olan TSM şarkıları...
1. Beni Hatırla
2. Bir Sevgi İstiyorum
3. Bir İlkbahar Sabahı
4. Affetmem Asla Seni
5. Aynı Çatı Altında
6. Hiçbir Şeyde Gözüm Yok
7. Şarkılardan Fal Tuttum
8. İmkansız
9. Günlerdir İçime Çöktü Ayrılık
10. Yağdır Mevlam Su
11. Şarkılara Sordum
12. Rüyalarda Buluşuruz
...

Sevgili Ulunay, TSM yazısının Gönül Akkor'suz eksiksiz kalacağını söyledi. Aslında Gönül Akkor'u yazıyı yazarken hiç aklımdan çıkarmadım ve yazıda ismi geçmeyen daha bir çok sevdiğim isim de var. Mesela Nesrin Sipahi'yi nasıl es geçebilirim. Bu yazı benim ergenlik, gençlik dönenime denk düşen Çok Sesli Türk Müziği dediğimiz dönemi kapsadığı için, bir çok ismi geçirmedim. Döneme denk düşmeyen isimlerin de yazıda geçmesinin sebebi dönemle alakalı olduğundan değil anlaşıldığı üzere. Nesrin Sipahi zamanında pop da söylemiş bir TSM'ci ama dediğimm dönemde yoktu. Gönül Akkor da öyle. O sesiyle, duruşuyla ekol bir sanatçı, yeri geldiğinde "Tanrım beni baştan yarat" gibi layığıyla Arabesk de söylemiş bir isim, pop tarzında 45'likleri de var bu arada, hatta yıllar yıllar sonra Sezen Aksu yapımıyla bir CD albüm çıkarmıştı pop tarzında ama işte böyle..! Hatta bir TV programında Gönül Akkor Çok Sesli Türki Müziği başlığı altında yapılanların çok sesli olmadığını, çok yaylının yanyana kullanılmasının bir eseri çok sesli yapmadığını söylemişti. Araştırdım ve buldum. Gönüll Akkor, Esin Engin Orkestrası eşliğinde "Sizin Seçtikleriniz" diye çok sesli bir plak yapmış. Yok saydığım bir isim bu işin öncüsüymiş belki de.

Yazıyı daha kapsayıcı hale getirmek istersek eğer, İzel'in "Jazznağme"sini, Yeşim Salkım'ın "Vefa Borcu"nu, Gönül Yazar'ın "Forever"ını da listeye ekleyebiliriz. Melihat Gülses de TSM'ye katkı sağlayan günümüz sanatçılarındandır. Şevval Sam'ın "Sek" albümünün hiçbir katkısı yoktur TSM'ye!